Kamuda yerli yazılım atağı

MİTHAT YURDAKUL / Ankara – Başta ABD olmak üzere yabancı ağırlığı olan yazılım sektöründe, yerli ve açık kaynak kodlu yazılım çalışması başlıyor. Bu kapsamda, kamuda kullanılan hangi yabancı yazılımların yerli ve açık kaynak kodlu muadilleriyle değiştirebileceklerine yönelik yol haritası hazırlanacak, kamuda kullanılan yazılımların yüzde 60’a yakını için de yerlileşme ve açık kaynak kodlu yazılım kullanımına geçiş sağlanacak. Böylece, yabancı şirketlerin lisans ve siber güvenlik gerekçesiyle kazandığı milyonlarca dolarlık tutar da kamunun kasasında kalacak.

10 yıl öncesine kadar, kamuda kullanılan yazılımların yaklaşık yüzde 90’ını ABD ve İsrail başta olmak üzere yabancı menşeli ürünler oluştururken, gerçekleştirilen projelerle oran yüzde 60’a kadar çekildi. 2018 yılında Savunma Sanayi Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Jandarma Genel Komutanlığı yerli ürünlere geçti. Bazı yazılımların yerli muadillerinin olmaması bir dönem yabancı yazılım kullanımını mecbur kılarken, Türkiye başta siber güvenlik olmak üzere yazılımcılıkta önemli ürünler üretti.

Birlikte çalışılacak

Yazılımda yerlilişme çabaları doğrultusunda, geçtiğimiz aylarda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan genelge ile kamuda açık kaynak kodlu yazılım kullanımının yaygınlaştırılarak siber güvenliğin yerlileşmesi ve güçlendirilmesi amaçlanmıştı. Bu kapsamda, kritik kurumlar haricinde tüm kamu kurum ve kuruluşlarından, yazılım envanterlerinden hangilerini açık kaynak kodlu yazılım muadilleriyle değiştirebileceklerine yönelik “yol haritası raporu” hazırlamaları ve 9 ay içerisinde Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’ne iletmeleri istendi. Kamu kurum ve kuruluşları, yerli siber güvenlik yazılımlarına geçiş için Nisan 2024 tarihine kadar yol haritası belirleyerek, Cumhurbaşkanlığı’na sunacak. Böylece, kamuda kullanılan ve genelin yüzde 60 kadarını oluşturan yabancı yazılımların da yerlileşmesi ve açık kaynak kodlu yazılım kullanımına geçiş sağlanacak. Yerlilişme çalışmalarında, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), Savunma Sanayii Başkanlığı ve Türkiye Siber Güvenlik Kümelenmesi, birlikte hareket edecek.

İhaleye ekliyorlar!

Kamuda yabancı yazılım kullanımının ilave maliyete de neden olduğu, başta ABD ve İsrail kökenliler olmak üzere yabancı firmaların, sunucu ihalelerine siber güvenlik yazılımlarını da ilave ederek, kurumlardan yıllık milyonlarca dolarlık siber güvenlik yazılımı lisans bedeli aldıkları öğrenildi. Yapılacak yeni düzenlemelerle siber güvenlik yazılımları için de sunucu haricinde ayrı ihaleler düzenlenmesinin sağlanması planlanırken, yerli yazılım firmaları ile aralarında yaklaşık 30 katlık bir maliyet farkı bulunan yabancı yazılımların kullanımının sona erdirilmesi hedefleniyor.